Zgorzel zęba to niebezpieczne schorzenie, które może doprowadzić do jego utraty. Na czym dokładnie polega ta dolegliwość i czy da się jej zaradzić?
Czym jest zgorzel zęba?
Zgorzel to stan, w którym na skutek obecności i działania bakterii dochodzi do gnilnego rozpadu tkanek. Może to dotknąć w organizmie różnych tkanek, które są wystawione na działanie czynników zewnętrznych. Niestety dotyczy to także miazgi zęba – trzeba tu bowiem zaznaczyć, że zgorzel zęba tak naprawdę nie jest chorobą całego zęba, ale właśnie miazgi.
Zgorzel jest niekiedy utożsamiana z martwicą miazgi, jest to jednak jej specyficzna odmiana, polegająca na gnilnym rozpadzie. Gnilny zapach jest czynnikiem, który odróżnia zgorzel od od zwykłej martwicy.
Jak powstaje zgorzel zęba?
Miazga jest jedyną żywą tkanką zęba. Jest osłaniana przez twarde tkanki, czyli szkliwo i zębinę, jednak ochrona ta nie zawsze wystarcza. U źródeł zgorzeli miazgi tkwi nieprawidłowa higiena zębów i jamy ustnej. Jeżeli zaniedba się tę kwestię, to pozostająca po posiłku na zębach płytka nazębna ulega mineralizacji i twardnieje (to proces, do którego dochodzi w wyniku działań minerałów zawartych w ślinie). W ten sposób przekształca się ona w kamień nazębny. Żyjące na nim bakterie są odpowiedzialne za zakwaszanie środowiska jamy ustnej i powstawanie próchnicy.
W wyniku tych zaniedbań powstaje próchnica. Bakterie pożywiają się cukrem i w zachodzących wówczas procesach metabolicznych produkują kwasy, które uszkadzają zmineralizowane tkanki zęba. Wystarczy nawet niewielki próchnicowy ubytek, by bakteryjne toksyny mogły przeniknąć do miazgi, podrażniając ją w ten sposób i powodując rozwój stanu zapalnego.
Zapalenie miazgi jest we wczesnym stadium rozwoju procesem odwracalnym, gdy usunie się drażniący bodziec, opracuje i wypełni ubytek. Jeśli jednak nie podejmie się tych działań w odpowiednim czasie, stan będzie się pogarszał, aż dojdzie do obumarcia miazgi.
W powstawaniu zgorzeli dużą rolę odgrywa fermentacja związków bezazotowych, zwłaszcza węglowodanów. Proces ten doprowadza do powstania kwaśnego środowiska, które warunkuje rozpad gnilny. W rozpadzie tym powstają ostateczne produkty zgorzeli – między innymi woda, kwasy tłuszczowe, kwas węglowy i octowy, amoniak, fenol, siarkowodór. W efekcie miazga traci swój naturalny wygląd i staje się szaro-brunatną masą o nieprzyjemnym zapachu.
Jakie przebiega zgorzel zęba i jakie daje objawy?
Zgorzel może przebiegać bezobjawowo. W metabolicznych procesach bakterii i podczas rozpadu tkanek wydzielają się silnie toksyczne związki chemiczne. Jeżeli komora zęba jest otwarta, wytwarzane w tym procesie gazy, czyli amoniak i siarkowodór, znajdują ujście – wówczas Pacjent nie odczuwa dolegliwości z powodu zgorzeli. Jednak przy zamkniętej komorze gazy te powodują zwiększone ciśnienie, co powoduje silny, pulsujący ból. Ciśnienie to może także spowodować przepchnięcie produktów rozpadu zgorzelinowego przez otwór wierzchołkowy – wówczas przedostają się do tkanek otaczających korzeń. Bakterie mogą też wywoływać alergie w tkankach okołowierzchołkowych, a nawet odległych narządach.
Ponieważ główny kanał korzeniowy ma bezpośredni kontakt z tkankami okołowierzchołkowymi, zakażenie rozprzestrzenia się w kierunku ozębnej i kości wyrostka zębodołowego. Jeśli ogarnie przyzębie brzeżne, drobnoustroje mogą się przedostawać przez kieszonkę przyzębną i kanały, a ogniska zapalne mogą przenieść się na sąsiednie korzenie.
Dotknięty zgorzelą ząb można często poznać po wyglądzie, przybiera on bowiem szary lub brązowy odcień, staje się więc ciemniejszy od zdrowych zębów. Oczywiście najbardziej rozpoznawalnym objawem jest przykry zapach z ust i nieprzyjemny posmak. Oprócz tego może pojawić się uczucie zbyt wysokiego zęba lub wysadzania go z zębodołu.
Jak leczyć zgorzel miazgi?
Pierwszym krokiem powinna być dokładna diagnostyka, przeprowadzona przy pomocy badania RTG. Pozwala ona określić, w jakiej fazie znajduje się choroba i dobrać odpowiedni plan leczenia. Jeżeli istnieje taka możliwość, przeprowadza się leczenie kanałowe. Usuwa się zatem chore tkanki i wytłuszcza masy zgorzelinowe za pomocą pilników endodontycznych. Następnie lekarz opracowuje kanały, oczyszcza ząb, osusza jego jamę, po czym wypełnia ciekłą gutaperką kanały i zakłada stałe wypełnienie. Jeśli jednak jest już zbyt późno, by leczenie kanałowe mogło przynieść właściwe rezultaty, jedynym rozwiązaniem jest niestety usunięcie zęba.
Co możesz teraz zrobić?
W przypadku zgorzeli, jak i wielu innych problemów z zębami, duże znaczenie ma szybka reakcja. Nie odkładaj więc wizyty u dentysty. Umów się na wizytę w Modent. Możesz to zrobić, dzwoniąc pod numer +48 58 350 82 42 lub wypełniając formularz.